تومور هیپوفیز عارضه ای است که به دلیل رشد غیر طبیعی سلول ها در غده هیپوفیز ایجاد شده و اغلب در دسته تومورهای خوش خیم و غیر سرطانی قرار می گیرد.
این تومورها اغلب به خارج از غده هیپوفیز گسترش پیدا نمی کنند که این امر درمان آن ها را نسبت به سایر انواع تومور راحت تر می کند.
تومورهای هیپوفیز در دو سایز بزرگ ماکروآدنوم و کوچک میکروآدنوم ایجاد می شوند ، تورموهای بزرگ سبب وارد شدن فشار بر غذه هیپوفیز و بافت های اطراف آن می شوند.
هیپوفیز در پشت بینی و چشم ها قرار دارد و هورمون هایی ترشح میکند که بر روی سایر ارگان ها در بدن تاثیر می گذارد و آسیب های بینایی یکی از عوارض شایع تومور در این قسمت بدن است.
تومورهای هیپوفیز از جمله تومورهای شایع هستند که اغلب علائم جدی برای فرد ایجاد نمی کنند بطوری که در حدود یک پنجم افراد بدون آن که بدانند به این تومور مبتلا هستند.
علائم تومور هیپوفیز
- سردرد مزمن
- اختلالات حسی
- کاهش میل جنسی
- کاهش قدرت اندام ها
- اختلال خلق مانند عصبانیت بیش از حد یا افسردگی
- اختلال حافظه
- اختلال خواب
- کاهش یا افزایش غیرطبیعی اشتها
- اضافه وزن یا کاهش وزن
- اختلالات قاعدگی
انواع تومور هیپوفیز
پرولاکتینوما (تولید کننده پرولاکتین)
از رایج ترین انواع تومور در این غده هستند که سبب افزایش ترشح پرولاکتیم می شوند ، افزایش پرولاکتین سبب بروز اختلاال در چرخه قاعدگی ، ترشح ماده شیری از سینه ها و یا حتی قطع قاعدگی و در مواردی ناباروی می شوند.
کاهش میل جنسی ،کاهش تعداد اسپرم و کاهش میزان موهای بدن از علائم این بیماری در مردان هستند که با علائمی همچون سردرد و مشکلات بینایی نیز همراهند.
آدنومای غیر عملکردی
شایع ترین تومور هیپوفیز است که معمولا علائم خاصی ایجاد نمی کند ولی در صوتری که رشد کند و بزرگ شود می تواند منجر به بروز مشکلات بینایی و سردرد مزمن در فرد شود.
تومور های تولید کننده آدرنوکوتیکوتروپین
هورمون آدرنوکوتیکوتروپین غده آدرنال را تحریک می کند و تولید بیش از حد آن موجب هورمون قرمزی و تورم (التهاب) در کل بدن می شود.
افزایش چربی در نواحی صورت ، سینه و شکم ، لاغری پاها و دست ها ، افزایش فشار خون ، کاهش قدرت استخوان ها و ضعف سیستم ایمنی از عوارض این تورموهای غده هیپوفیز هستند.
روش های درمان
برای درمان این بیماری باید به بهترین جراح مغز و اعصاب مراجعه شود تا وی پس از انجام آزمایش های مخصوص و دقیق تومور و شدت آن را تشخیص و بهترین شیوه درمان را توصیه کند.
درمان دارویی برای کنترل تومور و جلوگیری از رشد و گسترش آن و همچنین جراحی برای برداشتن تومور از جمله مهم ترین روش های درمان تومور هیپوفیز هستند.
پرتودرمانی نیز از روش های درمانی است که در طی آن برای کوچک کردن اندازه‌ی تومور از امواج اشعه X با انرژی بالا و یا اشعه‌های گاما استفاده می‌شود.