برخی از بیماری‌ها و ناهنجاری‌ها در ناحیه مغز و اعصاب افراد وجود دارد. در گذشته روش‌های درمان مشخص و اصولی برای این بیماری‌ها وجود نداشت، از این رو افراد بیمار دردهای زیادی را تحمل می‌کردند؛ اما امروزه با جراحی مغز و اعصاب می‌توان بر بسیاری از دردها و بیماری‌های این ناحیه غالب شد. پزشکان و جراحان مجرب مغز و اعصاب با در نظر گرفتن شرایط بیمار و میزان پیشرفت بیماری نوع عمل جراحی مناسب آن‌ها را انتخاب می‌کنند. در این مقاله به توضیح انواع عمل جراحی مغز و اعصاب می‌پردازیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات در این زمینه هستید تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
جراحی مغز و اعصاب چیست؟
پیش از اینکه در مورد انواع عمل‌های جراحی سخن بگوییم، بهتر است در مورد چیستی جراحی مغز و اعصاب اطلاعاتی داشته باشید. جراحی مغز در واقع مجموعه‌ای از فرآیندهای پیچیده است که پزشکان از آن طریق به اصلاح مشکلات مغز و اعصاب بیماران می‌پردازند. این جراحی به روش‌های متنوعی انجام می‌گیرد و بستگی به ناحیه مشکل دار و نیاز به درمان مغز دارد. معمولا جراحی‌های نوین بدون برش کامل و به صورت ناحیه‌ای از سر انجام می‌گیرند. همان طور که گفتیم وضعیت بیمار و نوع بیماری و پیشرفت آن نوع جراحی را مشخص می‌کند. برای مثال اگر بیمار از آنوریسم مغز رنج ببرد می‌توان با وارد کردن سوند به شریان کشاله ران آن را درمان کرد. همچنین برای آنوریسم پارگی می‌بایستی از روش‌های درمانی به نام کرانیوتومی که روش جراحی باز مفز و اعصاب است، استفاده کرد.
چه مشکلاتی باعث جراحی مغز و اعصاب می‌شود؟
برخی از بیماری‌ها و ناهنجاری‌های موجود در ناحیه مغز برای درمان نیاز به جراحی دارند. در ادامه تعدادی از این مشکلات را ذکر می‌کنیم. البته توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه مشکل در ناحیه سر به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید.
- وجود رگ خونی غیر نرمال
- آنوریسم
- خون ریزی در ناحیه مغز
- وجود لخته در مغز
- وارد شدن آسیب به لایه و بافت محافظ
- بیماری صرع
- آبسه‌ها
- وارد آمدن آسیب عصبی
- بیماری پارکینسون
- وارد آمدن فشار به ناحیه سر
- شکستن جمجمه
- سکته مغزی
- وجود تومورهای مغزی
- وجود مایع در مغز
انواع جراحی مغز و اعصاب
در بخش‌های قبل در مورد دلایل نیاز به جراحی مغز و اعصاب اطلاعاتی در اختیار شما قرار گرفت. حال وقت آن رسیده است در مورد انواع روش‌های جراحی اطلاعات مفید و کاملی ارائه دهیم.
کرانیوتومی
نوعی جراحی است که در آن قسمتی از استخوان جمجمه را بر می‌دارند تا به مغز دسترسی داشته باشند. معمولا برای برداشتن استخوان جمجمه از ابزارهای ویژه‌ای استفاده می‌شود، همچنین کرانیوتومی دارای انواع مختلفی است که در ادامه به طور مختصر درباره هریک اطلاعاتی ارائه می‌دهیم.
- کرانیوتومی استریوتاکتیک: در این روش با ابزارهای رایانه‌ای از مغز تصویربرداری می‌کنند تا بتوانند ناحیه ناهنجار یا تومور مغزی را شناسایی کرده و تصویر سه بعدی از آن بسازند.
- کرانیوتومی دو طرف پیشانی: این روش از جراحی کرانیوتومی به برش استخوان ناحیه چشم تا پیشانی انجام می‌گیرد. جراحان با این روش می‌خواهند دسترسی بهتری به مغز داشته باشند. این استخوان در پایان عمل جراحی دوباره در سر جای خود قرار می‌گیرد.
- کرانیوتومی ابرو: هنگامی که مشکلات مغزی در نزدیکی چشم‌ها و بین باشد می‌توان با ایجاد شکافی ریز در داخل ابرو به درمان آن قسمت پرداخت. معمولا این روش دوران نقاهت کمتری داشته و ناحیه کمتری زخمی می‌شود.
- کرانیوتومی شکاف کلید: معمولا این جراحی با ایجاد شکافی در ناحیه پشت گوش انجام می‌گیرد. پزشکان می‌توانند از این طریق به ساقه مغز و مخچه دسترسی بهتری داشته باشند. معمولا این روش درد کمتری داشته و ناحیه کوچکی زخمی می‌شود.
نمونه برداری یا بایوپسی
این جراجی با ایجاد یک سوراخ کوچک در جمجمه انجام می‌شود. در این روش معمولا از ناهنجاری مغز مانند تومور نمونه گیری انجام می‌شود. نمونه‌های گرفته شده از این روش را به یک آسیب شناس نشان می‌دهند تا در مورد نوع تومور و میزان شدت آن اطلاعاتی ارائه دهد. این اطلاعات حاصله می‌تواند نوع جراحی و روش درمان آتی را مشخص کند. اگر امکان بایوپسی وجود نداشت، پزشکان مجبور هستند از طریق نتایج سایر آزمایش‌های بیمار نوع بیماری و شدت آن را تشخیص داده و مراحل درمان را آغاز کنند.
نورواندوسکوپی
در این روش جراحی مغز و اعصاب، جراح می‌تواند از طریق سوراخ کردن جمجمه یا از طریق دهان و بینی به ناحیه‌ای از مغز که در روش‌های سنتی دسترسی به آنجا غیر ممکن بود، دسترسی داشته باشد. در این روش دوربین کوچکی داخل می‌شود تا جراح بتواند از آن طریق به طور واضح ناحیه نیاز به درمان و جراحی را یافته و مراحل درمان و جراحی را آغاز کند. این روش معمولا برای درمان بیماری‌های مغز و اعصابی مانند تومورهای منطقه کاجی، تومور هیپوفیز، کیست شکافی، تومور جمجمه و غیره کاربرد دارد. البته پزشک می‌تواند برای این بیماری‌ها روش جراحی دیگری نیز تشخیص دهد.
جراحی لامینکتومی
در این جراحی پزشک استخوانی از پشت ستون فقرات برداشته تا بتواند به ناحیه اعصاب دسترسی بهتری داشته باشد و فشار وارد آمده به ناحیه نخاع و اعصاب را کاهش دهد. خارج کردن استخوان از آن ناحیه باعث سوزن سوزن شدن دست و پا شده و درد زیادی دارد، به همین دلیل پزشک معالج ساختاری مناسب با استفاده از سیمان بیولوژیک و استخوان تهیه می‌کند. همچنین جراح می‌تواند با استفاده از پیچ و مهره اقدام به ثابت نگه داشتن ستون فقرات کند.
سخن پایانی
در این مقاله یکی از جراحی‌های رایج یعنی جراحی مغز و اعصاب به شما معرفی شد و انواع روش‌های جراحی نیز ذکر شد. حال وقت آن رسیده است به معرفی یک جراح مجرب مغز و اعصاب بپردازیم. دکتر علی آرام یکی از متبحرترین جراحان مغز و اعصاب کشور هستند که با انواع روش‌های جراحی، به بهبود بیماران کمک می‌کنند. دکتر علی آرام بیش از 17 سال سابقه در انجام عمل‌های جراحی دارند و اکثر عمل‌های دکتر آرام با موفقیت انجام شده است. شما نیز می‌توانید با گرفتن وقت ویزیت از دکتر آرام نوع بیماری خود را تشخیص داده و مراحل درمان و جراحی را آغاز کنید.
دوره تخصص خود را در دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و علوم پزشکی گیلان ( بخش پروفسور مجید سمیعی ) گذرانده اند ، ایشان عضو انجمن جراحان مغز و اعصاب ایران می باشند .